Vanaf onze geboorte tot ongeveer na de puberteit, groeien we. Het is onderdeel van het proces naar volwassenheid. Helaas kan groeien vervelende klachten opleveren die mogelijk verergeren tijdens of na het sporten. Dat heet ook wel ‘groeipijn’. Wat kun je als fysiotherapeut doen om jongeren met groei gerelateerde klachten te helpen? Lees wat groeipijn is en hoe je veelvoorkomende groeipijn blessures kunt behandelen.
 

Wat is groeipijn?

Groeipijn is de pijn die ontstaat als de lichaamslengte toeneemt. De botten groeien vanuit een zogeheten ‘groeicentrum’, de groeischijven. Alleen pezen en spieren hebben geen groeicentrum, waardoor ze vaak niet even snel groeien als de botten. Hierdoor ontstaat er bij de aanhechtingen een rek op de pezen en spieren, dit kan voor vervelende pijn zorgen.
 

Groeispurten bij jongens en meiden

Gemiddeld groeit een kind vanaf het derde levensjaar tot en met de puberteit zo’n zes centimeter per jaar. Tijdens een groeispurt, kan dit zomaar oplopen tot twaalf centimeter per jaar. Bij jongens gebeurt zo’n groeispurt vaak tussen de tien en vijftien jaar, ze krijgen vaak last van hun gewrichten, en dan vooral de knieën. Bij meisjes vindt de groeispurt meestal plaats tussen de acht en twaalf jaar, zij krijgen juist meer last van hun heupen en borsten.

De groeispurten stoppen pas als de groeihormonen in het lichaam afnemen. Dat is als de geslachtsorganen rijp zijn. Bij jongens stopt het tussen hun zestiende en achttiende, bij meisjes na hun eerste menstruatie. Hierna groeien meisjes gemiddeld nog vijf centimeter.
 

Groeipijn en sporten

De meeste groeipijn klachten ontstaan ‘s nachts en tijdens het sporten. Bij veel sporten wordt intensief bewogen, waardoor de pezen en spieren onder extra spanning komen te staan. Hierdoor kunnen spieraanhechtingen geïrriteerd raken en gespannen spieren pijn gaan doen. De meeste jongeren ervaren tijdens het sporten vooral last van de knieën en hakken.
De meeste klachten verdwijnen na de groeispurt vanzelf weer. Maar ondertussen zou je als fysiotherapeut wel kunnen helpen om de pijn te verminderen.
 

Fysiotherapie bij groeipijn

Als fysiotherapeut kun je patiënten met groeipijn op twee manieren helpen: zorgen dat de klachten verminderen en voorkomen dat de klachten erger worden. De groeipijn zal pas helemaal verdwijnen als de groeispurten voorbij zijn. Het gaat erom hoe je in de tussentijd met de klachten omgaat.
 

Algemene behandeling

Om groeipijn gerelateerde klachten te verlichten, kun je medical taping toepassen. Daarnaast kan een (sport)massage helpen om de spanning in de spieren te verminderen. Daarnaast kun je jouw patiënt oefeningen geven voor balans en stabiliteit. Advies is ook een belangrijk deel van de behandeling. Vraag je patiënt om de klachten te vertellen aan de trainer en/of teamgenoten en om alleen binnen de pijngrenzen te sporten. Dat kan betekenen dat de patiënt even rust moet nemen tijdens een trainingsseizoen. Hieronder lees je wat de top drie groeipijn klachten zijn en hoe je deze behandelt.
 

Behandeling van top 3 groeipijn klachten

Jongeren met groeipijn hebben vaak te maken met een van deze drie klachten: de ziekte van Osgood Schlatter, de ziekte van Sever (Morbus Sever) en het Sinding-Larsen-Johansson syndroom. Hieronder lees je waar je deze klachten aan kunt herkennen en hoe je ze als fysiotherapeut het beste kunt behandelen.
 

1. De ziekte van Osgood Schlatter

De ziekte van Osgood Schlatter bestaat uit een pijnlijke ontsteking bij de aanhechting van de patellapees op de tibia (tuberositas tibiae). Een sport waarbij kinderen veel moeten rennen en springen, verhoogt de kans op deze ontsteking. Tijdens de groeispurt lopen jonge sporters het meeste risico om Osgood Schlatter te krijgen.
 

Symptomen van de ziekte van Osgood Schlatter

• De tuberositas tibiae is groter dan normaal
• De tuberositas tibiae is erg gevoelig en/of voelt warm aan
• De bovenbeenspieren zijn gespannen
• Het strekken van de knie kan pijn doen
• De pijn verergert vaak vlak na het sporten

 

Behandeling van de ziekte van Osgood Schlatter

Osgood Schlatter klachten zullen stoppen als de belasting vermindert of nadat de groeispurt is afgelopen. Dat komt doordat Osgood Schlatter in feite een vorm van overbelasting is. Na een periode van rust zal de ontsteking afnemen. Kniebraces of medical tapes kunnen mogelijke pijnklachten verminderen. Daarna kun je patiënten begeleiden met het versterken van de kniepezen en de bovenbeenspieren.
 

2. De ziekte van Sever (Morbus Sever)

Bij de ziekte van Sever is de apofyse, de hechting van de achillespees aan de calcaneus (het hielbeen), ontstoken. Op deze plek zit een groeischijf van kraakbeen, die na de volgroeiing van het lichaam in bot verandert. Deze specifieke ontsteking komt voornamelijk voor bij jongens in de leeftijdscategorie van 8 tot 13 jaar.
 

Symptomen van de ziekte van Sever

• (Zeurende) pijn aan de achterkant van de hiel rondom de insertie van de achillespees
• Mogelijk een stijf gevoel in de hiel wat verergert na intensieve inspanning van de kuitspier en ’s ochtends na het opstaan
• Pijn verergert bij het uitoefenen van druk op de achillespees of de hiel
• Bij ernstige klachten kan de patiënt mogelijk gaan hinken

 

Behandeling van de ziekte van Sever

Om de klachten te verminderen is het erg belangrijk om de belasting tot het minimum te beperken. Probeer eventueel om op een alternatieve, minder belastende manier te trainen. Benadruk daarbij het belang van een goede warming-up. Het kan ook helpen om te sporten met een hakverhoging of met steunzolen.
Daarnaast kun je patiënten adviseren om de hiel twee á drie keer per dag te koelen met een ice pack. Per keer zo’n vijftien tot twintig minuten. Probeer tot slot de belastbaarheid van de patiënt te vergroten, bijvoorbeeld met rekoefeningen voor de kuitspier of stabiliteitsoefeningen voor het onderbeen. Zo kunnen ergere klachten voorkomen worden.
 

3. Het Sinding-Larsen-Johansson syndroom

Bij het Sinding-Larsen-Johansson syndroom is de groeischijf in de knie geïrriteerd. Om precies te zijn aan de onderkant van de patella, waar deze pees zich aan de knieschijf hecht. Door het aanspannen van de quadriceps, komt de patellapees onder druk te staan. En omdat deze pees relatief weinig meerekt, ontstaat er een grote trekkracht op de groeischijf van de patella. Dit kan uiteindelijk voor een geïrriteerde groeischijf zorgen.
 

Symptomen van het Sinding-Larsen-Johansson syndroom

• Pijnklachten aan de voorkant van de knie onder de knieschijf
• Klachten kunnen toenemen bij intensief bewegen van de quadriceps
• Pijn verergert bij het uitvoeren van druk
• Een mogelijke zwelling

 

Behandeling van het Sinding-Larsen-Johansson syndroom

Net als bij de vorige twee klachten is het belangrijk dat de belasting wordt geminimaliseerd. Daarnaast zijn er verschillende mogelijkheden om het syndroom te behandelen. Je kunt bijvoorbeeld starten met triggerpoint-therapie, RICE, oefentherapie, medical taping en sportmassages. Maak bij een massage gebruik van een goede lotion.
 

Wat kan FysioSupplies hierin betekenen?

Bij FysioSupplies kun je terecht voor alle trainingsmaterialen die je mogelijk nodig hebt voor de behandeling van groeipijn blessures. Ook hebben we een ruim assortiment medical tapes en verbruiksmaterialen. Bijna al onze producten zijn uit voorraad leverbaar en daardoor snel bij jou bezorgd.